Hazırlayan: Görkem Berkay Günen
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde bekletilen 64.000’in üzerindeki “tekrarlanan dava”, ulusal seviyedeki problemlerden kaynaklanmaktadır.
Pilot yargılama usulü; devletlere empoze edilen “tekrarlanan davaların” ele alınma zorunluluğuna karşı, bu davaların altında yatan yapısal problemleri tanımlamak adına geliştirilmiş bir tekniktir.
Mahkemeye aynı sorun kaynaklı çok sayıda başvuru yapıldığı zaman, pilot yargılama usulü yoluyla mahkeme, başvurulardan birini veya birkaçını öncelikli olarak çözülmesi için seçebilir.
Pilot yargılamada, Mahkeme’nin görevi sadece somut olayda Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin bir ihlali olup olmadığını belirlemek değildir. Ayrıca sistematik problemi tanımlamak ve olayın çözülmesi için Hükümet’in düzeltici önlemler alması adına açık göstergeler sunmaktır.
Pilot yargılama prosedürünün kilit özelliği, ilgili davaların belirli bir süre için erteleme ya da “dondurma” imkanının olmasıdır. Bunun şartı, Hükümet’in acilen, verilecek hükmü geçici olarak karşılayıcı ulusal önlemler almasıdır.
Bununla birlikte Mahkeme, erteleme yapılan davaları adaletin sağlanması gereğince incelemeye devam edebilir.
-İlk pilot yargılama; Broniowski v. Poland (22 Haziran 2004) davasında uygulanmıştır. Mahkeme’nin verdiği ilk karar, 80.000’e yakın kişiyi ilgilendiren, Bug Nehri’nin ötesinde kalan mülkiyet hakları ile ilgilidir.
Kaynak: www.echr.coe.int/Documents/FS_Pilot_judgments_ENG.pdf
